Alles is een verhaal

Ik zal eerlijk zijn: de titel van dit stukje heb ik niet zelf verzonnen. Ik heb ‘m even geleend van de Vlaamse tv-journalist Jean Philip de Tender. Waarom? Omdat ik er heilig in geloof.

‘Alles is een verhaal’ is de titel van een boek dat De Tender in 2010 schreef. Of misschien kan ik beter zeggen, samenstelde. Het staat vol met voorbeelden van mensen – bekende en onbekende – voorwerpen, merken, reclameafbeeldingen en kunstwerken die een verhaal zijn. Soms uitsluitend getoond als paginagrote foto en soms met tekst erbij. Het is een boek dat je niet léést, maar doorbladert. Ik vond het in Brugge in een boekwinkeltje dat tot aan het plafond volgestouwd was. Die ontdekking alleen is al een verhaal op zich.

Mijn eerste reactie toen ik het zag, was: ‘Ja, dat klopt!’ Sinds de start van mijn studie journalistiek, en mijn freelance schrijverswerk, heb ik ook ervaren dat alles een verhaal is. Soms groots en meeslepend – een waarachtig levensverhaal – soms lieflijk als een sprookje, en soms ‘schijnbaar’ onbenullig. (Schijnbaar omdat het naar de maatstaven van de mainstream media geen nieuws is en dus geen verhaal waard.) Ik leerde dat de kreet: ‘Het nieuws ligt op straat’ verre van loos is en dat er inderdaad nieuws (lees: een verhaal) te vinden is als je maar op zoek gaat.

En voor dat zoeken hoef je niet ver van huis te gaan. Enkele voorbeelden die ik binnen een straal van vijf kilometer vanaf mijn eigen stek vond: een bovengronds buizenstelsel dat onderdeel bleek te zijn van een miljoenenproject, een bordje met een doorgestreept Mariabeeldje dat verwees naar kindermisbruik in een voormalig klooster en een briefje met de vraag ‘Heeft u ook zo’n last van stank?’ Dat briefje leidde tot een actiegroep die nu gemiddeld eens per maand nieuws (lees: een verhaal) genereert.

Dit waren enkel nog voorwerpen. Levenloze dingen die op het eerste gezicht saai en nutteloos lijken maar waar – bij nadere beschouwing – een verhaal achter blijkt te schuilen. Afgezien van een portie nieuwsgierigheid (onderwerp voor een volgende blog…) en een oplettend oog, heb je verder niets nodig om ze te vinden. Bij mensen is het een ander verhaal. Het kost meer moeite om een relaas te achterhalen,maar dat het er is, dat is zeker. Soms moet je iemand beter leren kennen of dieper graven om achter zijn verhaal te komen. Maar vaak ligt het al aan de oppervlakte en volstaat een klein zetje om het helemaal boven water te krijgen.

Mensenverhalen (ook allemaal binnen een straal van vijf kilometer): een 13-jarige jongen met een uit de hand gelopen hobby start zijn eigen productiebedrijfje, een vader van een autistische zoon zet dagbesteding op voor jongeren met verstandelijke beperking, en een verhaal dat nog niet geschreven is: een zwerver die naar verluidt helemaal niet hoeft te zwerven om financiële redenen, maar die zo mensenschuw is, dat hij niet geïnterviewd wil worden.

Als ik deze verhalen – en meer – kan vinden zonder veel moeite en binnen zo’n kleine afstand van elkaar, dan ben ik ervan overtuigd dat er nog veel meer klaar liggen om ontdekt te worden. En ik voel me net een ontdekkingsreiziger. Wat een voorrecht!